To przerażające, że aż około 700 tys. Polaków cierpi z powodu otyłości olbrzymiej. Nadwagę możemy nazwać zwykłym zaniedbaniem. Przymykamy często oko na kilka dodatkowych kilogramów, a co gorsze lekarzom pierwszego kontaktu również się to zdarza. Mimo udowodnionego niewielkiego wpływu czynników genetycznych czy hormonalnych, to jednak przez czynniki środowiskowe dochodzi do problemu otyłości. Nadwaga stale dotyka wszystkich pacjentów,  w różnych etapach życia. Zachowanie właściwej wagi ciała jest zniechęcone przez pęd życia, który jest ekspresowy i nacechowany stresem, łatwym dostępem do wysoko przetworzonej żywności. Otyłość olbrzymia to stan, który nie tylko przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu, ale również może skutkować poważnymi chorobami. Z tego powodu kluczowe jest natychmiastowe podjęcie leczenia, a efektywność tego procesu zdecydowanie zależy od Twojego osobistego zaangażowania.

Otyłość olbrzymia – warto znać te cyfry!

Przyjmuje się, że obecnie co drugi dorosły mieszkaniec Polski i co dziesiąte dziecko zmaga się z problemem nadwagi. Co gorsze, zasięg tego zjawiska wzrasta z każdym rokiem. Chociaż kilka dodatkowych kilogramów zwykle traktowanych jest jako wyzwanie, które można skutecznie pokonać za pomocą odpowiedniej diety i aktywności fizycznej, nadmiar kilkudziesięciu kilogramów staje się już poważnym zagrożeniem dla zdrowia. W takiej sytuacji mówimy o otyłości, którą można dokładniej opisać, korzystając z 3-stopniowej skali bazującej na wskaźniku masy ciała BMI. 

1. Otyłość I stopnia diagnozowana jest, gdy BMI przekracza 30 kg/m²; stopień II dotyczy osób, u których wskaźnik masy ciała mieści się między 31 a 39 kg/m², podczas gdy wynik powyżej 40 kg/m² wskazuje na otyłość III stopnia, inaczej zwana otyłością olbrzymią.
2. Innym kluczowym parametrem do diagnozowania skrajnej otyłości jest ilość tkanki tłuszczowej w organizmie. U kobiet uznaje się to za ponad 50%, podczas gdy u mężczyzn otyłość trzeciego stopnia występuje, gdy zawartość tkanki tłuszczowej przekracza 35%.

Otyłość olbrzymia i jej konsekwencje

Otyłość olbrzymia i BMI przekraczające 40 to kwestie, które pociągają za sobą znaczące skutki dla całego organizmu. W tym kontekście nie powinien martwić jedynie wygląd pacjenta, jego samopoczucie czy powszechne trudności z dostosowaniem ubrań do właściwego rozmiaru. Tak znaczny wzrost masy ciała i wysoki poziom tkanki tłuszczowej stanowią obciążenie dla najważniejszych narządów w organizmie, zmuszając je do intensywniejszej pracy. To zjawiskomprzekłada się na różne dolegliwości. Narządy o które powinniśmy się martwić to głównie serce, płuca i naczynia krwionośne. Jednak otyłość wpływa również na pozostałe układy w organizmie człowieka, przez co ich funkcjonowanie jest znacznie osłabione.

W przypadku otyłości olbrzymiej u wielu pacjentów obserwuje się między innymi:

• schorzenia układu sercowo-naczyniowego, takie jak nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, zawał serca, udar mózgu,
• problemy z układem oddechowym, takie jak bezdech senny, niedotlenienie, astma,
• zaburzenia metaboliczne, w tym cukrzyca typu 2, choroba stłuszczeniowa wątroby,
• refluks żołądkowo-przełykowy, insulinoodporność, dny moczanowa.

Nadmierna otyłość prowadzi również do uszkodzeń stawów i kości, a także zwiększa ryzyko niepłodności i zaburzeń hormonalnych, depresji oraz innych problemów emocjonalnych. Dodatkowo osoby z otyłością trzeciego stopnia są bardziej podatne na niektóre formy nowotworów, takie jak rak wątroby, trzustki czy okrężnicy. U mężczyzn zwiększa się ryzyko nowotworu prostaty, a u kobiet – jajników, szyjki macicy oraz piersi.

Skąd się bierze otyłość olbrzymia?

Otyłość olbrzymiej to trwała choroba, która niesie za sobą rozległe negatywne skutki dla funkcjonowania całego organizmu. Jednak, jakie są korzenie tej uciążliwej choroby i kto jest szczególnie podatny na jej rozwinięcie? To pytanie nie jest tak jednoznaczne, jak mogłoby się wydawać. Kluczową rolę odgrywa tu oczywiście styl życia, zwłaszcza niezdrowa dieta i brak dostatecznej aktywności fizycznej. Spożywanie nadmiernych ilości jedzenia, wybieranie przede wszystkim wysokokalorycznych potraw, spożywanie mocno przetworzonych produktów i tych z dużą zawartością cukrów stanowi proste kroki prowadzące do nadmiernego przybrania na wadze, a w skrajnych przypadkach-do otyłości olbrzymiej.

Jednakże otyłość olbrzymia nie zawsze wynika jedynie z bezkrytycznego spożywania pokarmów. Ryzyko wystąpienia tego schorzenia wzrasta w przypadku osób borykających się z zaburzeniami nastroju, doświadczających silnego i długotrwałego stresu, a także obciążonych genetycznie. Wśród czynników prowadzących do otyłości trzeciego stopnia wymienia się również problemy endokrynologiczne, głównie związane z tarczycą i nadnerczami. Ponadto, niektóre leki, takie jak kortykosteroidy, mogą wpływać na zwiększenie masy ciała.

Leczenie

Aby uniknąć poważnym zagrożeniom zdrowotnym wywołabym otyłością należy rozpocząć zmianę swojego trybu życia! Wielu ekspertów uznaje otyłość za potencjalnie śmiertelną chorobę. Konieczne jest skuteczne przeciwdziałanie, zaczynając od zmiany stylu życia, w tym nawyków żywieniowych, takich jak ograniczenie kalorii, wybieranie bogatych w białko, błonnik i witaminy produktów oraz eliminacja cukru i żywności przetworzonej. Jednak sama dieta i aktywność fizyczna często nie wystarczają w przypadku otyłości olbrzymiej.

Leczenie nadwagi, niezależnie od stopnia jej zaawansowania, bywa wyzwaniem, trwa długo i wymaga znacznego wysiłku i zaangażowania pacjenta. Choć dla niektórych zmiana stylu życia i stosowanie leków przynoszą pożądane rezultaty, często droga ta staje się złożona. W przypadku niesatysfakcjonujących efektów, utrzymania masy ciała lub po wystąpieniu chorób związanych z nadwagą, zaleca się zabiegi chirurgiczne z dziedziny bariatrii.

Popularne zabiegi bariatryczne obejmują:

1. Mankietową resekcję żołądka, polegającą na istotnym zmniejszeniu jego objętości.
2. Bypass żołądkowy, tworzący mały zbiornik żołądkowy i łączący go z dalszym odcinkiem jelita.
3. Gastric bypass z jednym zespoleniem, podobny do bypassu żołądkowego, ale z bardziej podłużnym “mini żołądkiem”.
4. Endoskopową plastykę żołądka, redukującą objętość żołądka za pomocą endoskopu.
5. Balon żołądkowy, ograniczający objętość żołądka.
6. Opaskę żołądkową, umieszczającą specjalną opaskę wokół górnej części żołądka, ograniczającą jego pojemność.