Jedzenie to przyjemność, zwłaszcza jeśli dzielimy posiłek z bliskimi osobami, z którymi czujemy się dobrze. Niewątpliwie jest to również przyjemność że względu na fakt, że odpowiadamy jedzeniem na uczucie głodu.
Z pewnością każdy z nas zaznał uczucia głodu, burczenia w brzuchu czy nawet momentów rozdrażnienia. To powszechnie znane odczucie towarzyszy nam od narodzin przez całe życie i dotyczy każdego z nas. Za tę nieodłączną potrzebę jedzenia odpowiedzialna jest grelina. Jak wygląda spożywanie posiłków po rękawowej resekcji żołądka?
Jakie funkcje pełni grelina, hormon głodu?
Grelina, nasz hormon głodu, nie tylko bezpośrednio wpływa na procesy zmiany wagi ciała, ale także oddziałuje na różne tkanki i narządy w organizmie. Odpowiedni poziom greliny sprzyja efektywnej gospodarce energetycznej, co korzystnie wpływa na funkcjonowanie organizmu. W przypadku utrzymania właściwej ilości hormonu jesteśmy mniej poddani na nagłe ataki głodu.
Gdzie występuje hormon głodu? Wyjściowo grelina jest uwalniana głównie z żołądka i dwunastnicy. Jednak jest również obecna w jelicie czczym, płucach, gonadach, korze nadnerczy, łożysku, nerkach i przenika do mózgu. Możesz się zastanawiać, co hormon głodu robi w obszarach mózgu? Otóż spełnia swoją funkcję! Oddziałuje zarówno na podwzgórze, jak i na ośrodki przyjemności, wywołując uczucie głodu. Warto zaznaczyć, że grelina ma zdolność swobodnego przechodzenia przez barierę krew-mózg.
Jak działa grelina?
Ośrodek głodu to jeden z obszarów, na które wpływa grelina hormon głodu, ale nie jedyny. Grelina jest w stanie obniżyć wydzielanie insuliny i przyswajanie glukozy przez organizm. Działa na rzecz zwiększenia uwalniania hormonów hiperglikemizujących, takich jak glukagon, adrenalina i kortyzol, równocześnie blokując adiponektynę. Ten ostatni element wpływa na obniżenie stężenia trójglicerydów i “złego” cholesterolu.
Co ciekawe, również układ odpornościowy podlega modulacji przez grelinę. Hormon ten wpływa na stymulację hormonu wzrostu, hormonu luteinizującego oraz prolaktyny. Grelina ma także wpływ na proces spermatogenezy, metabolizm węglowodanów i lipidów, a także na cykl snu i czuwania.
Jednak wróćmy do układu pokarmowego, bo to właśnie głównie w nim króluje nasz hormon głodu. Kontroluje funkcjonowanie żołądka. Zwiększa wydzielanie kwasu solnego oraz uwalnianie gastryny, innego hormonu kontrolującego produkcję substancji niezbędnych do trawienia. Oprócz tego działa ochronnie na tkanki poprzez regulację apoptozy (programowej śmierci komórkowej) w organizmie, co przyczynia się do zmniejszenia stanu zapalnego i obniżenia ryzyka wystąpienia raka.
Warto wiedzieć, że najwyższe stężenie greliny obserwuje się w godzinach nocnych i porannych, szczególnie między 22:00 a 4:00. Poziom greliny wzrasta również podczas głodzenia, przed spożyciem posiłku oraz około 1-2 godziny po jego zakończeniu. Hormon ten wpływa na sen, co potwierdzają badania, wskazujące, że osoby, które śpią poniżej 7 godzin, muszą liczyć się z podwyższonym poziomem greliny.
Grelina – hormon głodu, ja zahamować jego wzrost?
Jesteś stale głody? Uczucie głodu towarzysz Ci nawet po spożytym posiłku? Jeśli Twój poziom greliny jest znacznie za wysoki należy podjąć odpowiednie kroki w celu unormowania. Od czego należy zacząć? Kluczowym działaniem jest zadbanie o zrównoważony jadłospis. Posiłki powinny dostarczać odpowiednią liczbę kalorii oraz niezbędnych makro- i mikroelementów. Ważne jest, aby nasze menu nie było zbyt ograniczające. Dodatkowo, istotne jest utrzymanie regularnych przerw między posiłkami. Grelinę w organizmie można obniżyć poprzez aktywność fizyczną, zapewnienie sobie wystarczającego snu oraz minimalizację stresu.
Co czuje pacjent po rękawowej resekcji żołądka?
Niektórzy pacjenci, po zabiegu zmniejszenia żołądka, natychmiastowo zauważają zmniejszenie intensywności głodu. Innymi słowy, przez miesiące nie odczuwają apetytu i muszą nawet ustawić przypomnienia, aby pamiętać o posiłkach w ciągu dnia. Z kolei inni pacjenci, opisują wzmożony apetyt po operacji. Nadal odczuwają głód po kilku godzinach bez jedzenia, ale to uczucie nie jest już tak silne ani nieprzyjemne. Po prostu informuje ich, że nadszedł czas na posiłek. Dzięki temu są bardziej świadomi i podejmują właściwe wybory żywieniowe, jedząc powoli i w umiarkowanych ilościach. Warto również zaznaczyć, że wczesnym okresie pooperacyjnym, kiedy pacjenci przechodzą na stałe pokarmy, wielu z nich nie do końca rozumie możliwości swojego nowego żołądka – jakie powinny być porcje, jakie konsystencje pokarmów są akceptowalne, czy jakie produkty są dobrze tolerowane. Niektórzy nadal zachowują swoje stare nawyki żywieniowe i mogą przypadkowo jeść za dużo, co prowadzi do nudności, wymiotów, uczucia przepełnienia czy bólu w klatce piersiowej.
Wysoki poziom greliny, czy może być niebezpieczny?
Zarówno obniżone, jak i utrzymujące się na wysokim poziomie stężenie greliny w organizmie mogą świadczyć o różnych schorzeniach. Niski poziom greliny jest typowy m.in. dla cukrzycy typu 1 i 2, nadwagi, otyłości, zespołu policystycznych jajników, chorób reumatycznych, nadciśnienia tętniczego oraz nadmiernego wydzielania hormonu wzrostu. Z kolei utrzymujący się wysoki poziom greliny może prowadzić do nieprzyjemnych konsekwencji, takich jak zaburzenia nastroju, problemy z płodnością, choroby zapalne, zwiększone ryzyko wystąpienia raka oraz gromadzenie się tkanki tłuszczowej w obrębie brzucha. Warto monitorować poziom greliny dla utrzymania zdrowia organizmu.