Rozwój chirurgii umożliwił leczenie wielu chorób i przypadłości. Coraz lepiej potrafimy radzić sobie z nowotworami, możemy zaoferować skuteczniejsze leczenie chorym na choroby układu pokarmowego, moczowego czy też sercowo-naczyniowego. Współczesna chirurgia oferuje również cały szereg zabiegów operacyjnych, których celem jest leczenie otyłości epidemii XXI wieku.
Otyłość jest bowiem powszechną chorobą w uprzemysłowionym świecie. Światowa Organizacja Zdrowia określiła nawet otyłość mianem „niezakaźnej epidemii”. Choroba otyłościowa nadal leczona najczęściej zmianami trybu życia oraz farmakoterapią, jej skuteczność jest niewielka i często wymaga interwencji chirurgicznej. Najprościej, chirurgiczne leczenie otyłości ma na celu ograniczyć możliwość spożywania pokarmów poprzez zmniejszenie żołądka lub ograniczyć ilość i zmniejszyć wchłanialności przyjmowanego pokarmu. Chirurgia bariatryczna, jak każda inna interwencja w ludzkie ciało, ma swoje wady i zalety. Jakie plusy mają zabiegi bariatryczne? Z czym należy się liczyć poddając się takiemu zabiegowi?
Kiedy dodatkowe kilogramy są utrapieniem
Nie będzie przesadą jeżeli powiem, że o naszej masie ciała myślimy przede wszystkim w kategoriach estetycznych. Rzadziej zdarza nam się łączyć otyłość z chorobami, które ona wywołuje – takimi jak na przykład miażdżyca, choroba zwyrodnieniowa stawów, zawał czy też udar. Mamy tendencję do myślenia o naszej masie ciała jako wyznaczniku naszej atrakcyjności, a nie ewentualnym problemie zdrowotnym. Sprawia to, że nierzadko trudno nam obiektywnie ocenić naszą masę ciała. Nasza optymalna masa ciała jest określana przede wszystkim przez naszą płeć oraz wzrost. Warto zaznaczyć, że zabiegi bariatryczne kierowane są najczęściej do osób, których BMI przekracza 40kg/m2. Niemniej jednak BMI jest wskaźnikiem, którego zastosowanie jest ograniczone. Przykładowo ocena BMI nie ma większego sensu u kobiet w ciąży, dzieci czy też kulturystów.
Czy mając BMI mniejsze niż 40 warto myśleć o chirurgii bariatrycznej?
Kwalifikacja do chirurgicznego leczenia otyłości opiera się na idywidualnym podejściu do każdego pacjenta. Nadal najczęstszym wskazaniem do chirurgii bariatrycznej jest BMI powyżej 40, to jego niższe wskaźniki nie są przeciwwskazaniem do poddania się operacji bariatrycznej. Choroby, które są powikłaniem otyłości skłaniają nas do wykonywania zabiegów bariatrycznych już od BMI wynoszącego 35, a w rzadszych przypadkach nawet od BMI 30. Do chorób tych należą:
– nadciśnienie tętnicze,
– cukrzyca typu II,
– hiperlipidemia,
– zespół bezdechu sennego,
– bezpłodność żeńska, w tym związana z zespołem policystycznych jajników,
– niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby.
Warto zaznaczyć, że o operacji bariatrycznej u osób, których BMI mieści się w przedziale pomiędzy 30-35 kg/m2, myśli się zazwyczaj w przypadku towarzyszącej cukrzycy, która nie daje się opanować poprzez doustne leki przeciwcukrzycowe oraz insulinę.
Czy każdy zyskuje na operacji bariatrycznej?
Zabiegi bariatryczne zrewolucjonizowały leczenie choroby otyłościowej, ich skuteczność waha się w zależności od metody od ok. 40-75%. Pozwoliły one na znaczącą poprawę funkcjonowania osób dotkniętych tym problemem. Niestety jednak, zabiegi bariatryczne nie są złotym środkiem, który pozwala na pełne zredukowanie masy ciała. Badacze wskazują, że na operacji bariatrycznej najwięcej zyskają osoby, u których jeszcze przed zabiegiem udało się osiągnąć pewną redukcję masy ciała i ją utrzymać co najmniej przez
3 miesiące przed zabiegiem. Więcej pozytywnych efektów obserwuje się również u osób, które postanowiły dokonać zmiany swojego stylu życia i trzymają się swoich postanowień. Niestety jednak, naukowcy wskazują, że osoby dotknięte schorzeniami takimi jak binge-eating disorder czy też depresja zyskują zazwyczaj mniej. Wiąże się to z faktem, że utrzymanie odpowiedniej diety jest u nich trudne. Zaleca się w takich przypadkach współpracę z lekarzem psychiatrą bądź psychoterapeutą.
Co można zyskać poddając się zabiegowi bariatrycznemu?
Zabiegi bariatryczne pozwalają przede wszystkim na odzyskanie sprawności fizycznej oraz na poprawie jakości i wydłużenie życia. Wiadomo, że pozwalają zmniejszyć śmiertelność z powodu chorób sercowo-naczyniowych oraz spowalniają utratę funkcji nerek. Nierzadko zdarza się, że utrata masy ciała pozwala ponownie stanąć na własnych nogach oraz wykonywać podstawowe, codzienne czynności. Wykazano również, że zabiegi bariatryczne lecząc otyłość pozwalają na leczenie chorób z nią związanych. Po zabiegu bariatrycznymi często poprawia się profil lipidowy, a cukrzyca jest lepiej i łatwiej kontrolowana. Ważnym, choć często pomijanym aspektem jest fakt, że zabiegi bariatryczne pozwalają na powrót do aktywnego życia w społeczeństwie.
Jakie są wady zabiegów bariatrycznych?
Osoby, u których nie doszło do redukcji masy ciała przed zabiegiem, mają często gorsze wyniki leczenia. Do wad zabiegów bariatrycznych należy z całą pewnością zaliczyć ewentualne powikłania okołooperacyjne i pooperacyjne. Do najistotniejszych powikłań okołooperacyjnych należą krwawienia i nieszczelności w obrębie operowanego przewodu pokarmowego (5-7%). Choć współczesna chirurgia dba o czystość miejsca operowanego oraz kładzie duży nacisk na staranność wykonywanych zabiegów, to zdarzają się przypadki zakażenia ran pooperacyjnych. Są one jednak stosunkowo rzadkie. Zauważono również, że po niektórych zabiegach bariatrycznych może dojść do rozwinięcia się anemii (niedokrwistości) lub pojawienia się niedoborów żywieniowych. Przed zabiegiem należy również omówić pooperacyjne leczenie przeciwbólowe. Jeżeli regularnie przyjmujesz jakieś leki przeciwbólowe –poinformuj o tym lekarza.
Różne zabiegi bariatryczne – różne zalety i efekty
W chirurgii bariatrycznej stosuje się wiele metod zabiegowych. Wybór metody zależy w dużej mierze od stanu metabolicznego, cech anatomicznych pacjenta, jego preferencji oraz oczekiwań. W celu wybrania najbardziej optymalnej konieczna jest rozmowa z lekarzem. Zapoznaj się z zabiegami, które wykonujemy w szpitalu INTER-MED.
