Otyłość jest chorobą przewlekłą związaną głównie z nieprawidłowym sposobem odżywiania się. Rozpowszechnienie tej choroby cywilizacyjnej stale rośnie na całym globie. W przypadku otyłości mówimy o przekroczeniu masy ciała o co najmniej 20% w stosunku do normy, która zależy od wieku, płci i wzrostu danej osoby. W Polsce otyłość dotyka około 23% kobiet i 25% mężczyzn. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) problem ten dotyka coraz większą liczbę dzieci i młodzieży. Otyłość wynika przede wszystkim z nadmiernego spożycia kalorii w stosunku do zapotrzebowania energetycznego organizmu. Czy nietolerancja pokarmowa może mieć wpływ na otyłość? Czytaj więcej!
Jakie są przyczyny otyłości?
Otyłość jest wynikiem złożonego oddziaływania różnych czynników, w tym genetycznych, środowiskowych, metabolicznych, hormonalnych i psychospołecznych. Jednym z głównych czynników środowiskowych jest dieta. Nieprawidłowe podejście do żywienia, czyli nadmierna konsumpcja wysoko przetworzonej żywności, bogatej w tłuszcze i łatwo przyswajalne węglowodany. Fast food i napoje o dużej zawartości cukru stały się powszechnością w diecie wielu osób. Dodatkowo siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej przyczyniają się do nadmiernego przyrostu masy ciała.
Współczesny styl życia, w którym ludzie spędzają wolny czas przed telewizorem lub komputerem, aby złagodzić stres i zmęczenie po pracy, także przyczynia się do nadwagi. Brak aktywności fizycznej i dodatni bilans energetyczny prowadzą do gromadzenia tkanki tłuszczowej. Pamiętaj, że otyłość to problem wieloczynnikowy, który wymaga zintegrowanego podejścia do zarządzania wagą i zdrowym stylem życia. Jednak czy do przyczyn otyłości możemy również zaliczyć nietolerancję pokarmową? Niektóre przypadki otyłości faktycznie mogą być związane z problemami trawiennymi lub nietolerancją pokarmową. Wynika to z faktu, że nieprawidłowe trawienie wpływa na sposób, w jaki organizm magazynuje tłuszcz.
Nietolerancja pokarmowa IgG-zależna
Mikrobiota jelitowa, czyli zbiór mikroorganizmów obecnych w jelitach, może odgrywać istotną rolę w regulowaniu masy ciała. U osób z otyłością obserwuje się często zmniejszoną różnorodność mikrobioty w porównaniu do osób szczupłych. To oznacza, że ilość różnych rodzajów bakterii w jelitach jest ograniczona, a jednocześnie zwiększa się liczba szkodliwych bakterii. Takie zaburzenia mikrobioty jelitowej mogą skutkować obniżeniem zdolności organizmu do ochrony przed stanami zapalnymi oraz zwiększeniem ryzyka wystąpienia zespołu jelita przesiąkliwego. W rezultacie uszkodzenie bariery jelitowej może doprowadzić do przedostawania się niezdigerowanych substancji pokarmowych przez ścianę jelita i do krwi. Organizm, reagując na te substancje, aktywuje układ odpornościowy i produkuje przeciwciała typu IgG.
Przeciwciała łączą się z alergenami pokarmowymi, tworząc kompleksy immunologiczne. W normalnych warunkach organizm usuwa te kompleksy. Jednak gdy jest ich za dużo, mogą one gromadzić się w różnych narządach. Prowadzi to do różnych dolegliwości związanych z nietolerancją pokarmową typu IgG, która jest reakcją na nadmierną ilość tych kompleksów immunologicznych.
Nietolerancja pokarmowa IgG-zależna, a otyłość
Czasami pacjenci mimo stosowania zdrowej diety i regularnej aktywności fizycznej, nie zauważają efektów w zrzucaniu nadmiernych kilogramów. W takich przypadkach istnieje podejrzenie, że otyłość może być spowodowana nietolerancją pokarmową związaną z przeciwciałami IgG. Polegają na reakcjach organizmu na pewne składniki pokarmowe, które prowadzą do reakcji wolnorodnikowych i produkcji prozapalnych cytokin, takich jak TNF-alfa. Czynnik wydzielają komórki układu immunologicznego, mięśniowe i tłuszczowe, i jest związany z rozwojem stanów zapalnych. Im większa ilość tkanki tłuszczowej, tym więcej TNF-alfa jest wydzielane. Wpływa on na nasilenie oporności na insulinę i leptynę, hormony odpowiedzialne za regulację głodu i sytości.
Z kolei wzrost poziomu leptyny może prowadzić do objadania się, zwłaszcza u osób z przewlekłym stanem zapalnym, gdzie uszkadzane są receptory leptyny, co zaburza mechanizmy kontroli apetytu. Zwiększony poziom insuliny we krwi może również prowadzić do hiperglikemii, gdzie glukoza nie jest prawidłowo przyswajana, ale przekształcana w tłuszcze. Wszystkie te mechanizmy zostały potwierdzone w badaniach naukowych i łączą otyłość z nietolerancją pokarmową IgG-zależną.
Nietolerancja pokarmowa a dieta
Osoby cierpiące na nadwagę i otyłość powinny stosować regularną aktywność fizyczną i przestrzegać diety niskoenergetycznej, dostosowanej przez dietetyka do swoich indywidualnych potrzeb. Nasza specjalistka układa dietę uwzględniając wiek, płeć oraz ewentualne choroby towarzyszące. Efektywna utrata masy ciała polega na stopniowym obniżaniu kaloryczności diety o 500-1000 kcal dziennie, co umożliwia utratę około 0,5-1 kg masy ciała na tydzień. Taki umiarkowany spadek masy ciała minimalizuje ryzyko powikłań i niedoborów składników odżywczych. Po zakończeniu intensywnej diety, pamiętaj aby kontynuować racjonalne odżywiania, dzięki temu utrzymasz prawidłową masę ciała!
Niemniej jednak aktywność fizyczna i dieta nie zawsze przynoszą oczekiwane efekty w walce z otyłością. W takich przypadkach warto rozważyć przeprowadzenie testów mających na celu wykrycie nietolerancji pokarmowych IgG-zależnych, np. testu EUROLINE-FOOD. Badania naukowe wskazują na powiązania między trudnościami w utracie nadmiarowej masy ciała a występowaniem nietolerancji pokarmowych IgG-zależnych. Wykluczenie określonych produktów spożywczych z diety może pomóc nie tylko w walce z otyłością, ale także w łagodzeniu innych przewlekłych dolegliwości.
Leczenie otyłości
Sposób leczenia otyłości klinicznej jest zależny od stopnia nadwagi lub otyłości oraz obecności chorób towarzyszących. Podstawą leczenia każdego stopnia otyłości jest zmiana stylu życia. Polega na wprowadzeniu większej ilości aktywności fizycznej. Ważna jest także dobrze zbilansowanej diety – ustal ją w porozumieniu z wyspecjalizowanym dietetykiem. Jeśli konwencjonalne metody zawiodły, mimo ich skutecznego wprowadzenia do życia, lekarz może rozważyć leczenie farmakologiczne. Natomiast w przypadku otyłości klinicznej II i III stopnia rozpatrzeć można leczenie chirurgiczne.
