Trójglicerydy to rodzaj tłuszczów w organizmie, które pełnią rolę źródła energii. Jednak nadmiar tych tłuszczów może prowadzić do problemów, takich jak miażdżyca i zawał serca. Warto zwracać uwagę na dietę, unikając nadmiaru cukrów i przetworzonej żywności, aby utrzymać zdrowe poziomy trójglicerydów we krwi. Przeczytaj artykuł i dowiedz się jak obniżyć poziom trójglicerydów!
Czym są trójglicerydy?
Trójglicerydy, inaczej nazywane triglicerydami, to estry glicerolu i kwasów tłuszczowych, które pełnią funkcję w budowie tkanki tłuszczowej i stanowią źródło energii dla organizmu. Wątroba syntezuje trójglicerydy z węglowodanów i kwasów tłuszczowych. Jednak często dostarczamy je wraz z pożywieniem. Po spożyciu przechodzą z jelita do krwi, a następnie są przetwarzane na energię przez mięśnie. Jeśli organizm otrzymuje nadmierną ilość kalorii i tłuszczów, trójglicerydy są magazynowane w tkance tłuszczowej. Wysoki poziom trójglicerydów zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, zwłaszcza miażdżycy. Pamiętaj, że trójglicerydy, tak samo jak np. cholesterol są składnikiem zewnętrznej warstwy skórnej i zapobiegają ubytkom wody ze skóry.
Co zwiększa poziom trójglicerydów?
Wysoki poziom trójglicerydów, który przekracza normę, określamy jako hipertriglicerydemia. Często jest on związany z otyłością oraz innymi poważnymi schorzeniami. Takimi jak niedoczynność tarczycy, cukrzyca typu 2, insulinooporność, miażdżyca, stłuszczenie wątroby, niewydolność nerek czy zapalenie trzustki. Głównymi przyczynami podwyższonego poziomu trójglicerydów są nieprawidłowa dieta, która często jest bogata w cukry proste (słodycze, biały cukier, niektóre owoce i soki owocowe), tłuszcze nasycone (tłuste sery, masło, czerwone mięso) i tłuszcze trans (żywność wysokoprzetworzona, fast foody), a także brak aktywności fizycznej. Dodatkowymi czynnikami ryzyka są nadmierna konsumpcja alkoholu, palenie papierosów oraz predyspozycje genetyczne. Warto zwrócić uwagę na te czynniki i podejmować działania mające na celu utrzymanie zdrowego poziomu trójglicerydów.
Jaki poziom trójglicerydów uznaje się za zbyt wysoki?
Prawidłowy poziom trójglicerydów na czczo wynosi do 150 mg/dl (badanie powinno być przeprowadzone po co najmniej 12 godzinach od ostatniego posiłku; jeśli jest badane nie na czczo, norma wynosi do 175 mg/dl). Wyniki między 150 a 199 mg/dl uważa się za graniczne, wyniki w zakresie 200-499 mg/dl są uznawane za wysokie trójglicerydy, a powyżej 500 mg/dl za bardzo wysokie. W przypadku stwierdzenia podwyższonych trójglicerydów niezwłocznie podejmij odpowiednie działania w celu ich obniżenia. Zazwyczaj zaleca się zmianę diety i regularną aktywność fizyczną.
Wysokie poziomy trójglicerydów we krwi mogą zwiększać ryzyko wielu chorób, takich jak miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, zawał serca, udar niedokrwienny mózgu, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu 2, a także uszkodzenia trzustki i wątroby. Ze względu na te powikłania ważne jest, aby regularnie monitorować poziom trójglicerydów we krwi, szczególnie że podwyższone stężenie trójglicerydów nie objawia się typowymi objawami.
Objawy
Podwyższone trójglicerydy zazwyczaj nie wywołują żadnych widocznych objawów. Dopiero wtedy, gdy ich poziom znacząco przekracza normę, pojawiają się poważne problemy zdrowotne, takie jak zapalenie trzustki czy miażdżyca. Wysokie stężenie trójglicerydów wpływa na ogólne samopoczucie i kondycję organizmu. Osoby z wysokimi trójglicerydami odczuwają częstsze uczucie zmęczenia i osłabienia, co wynika z ograniczonej wydolności serca. To z kolei prowadzi do większej senności i zmęczenia, ponieważ organizm nie jest dostatecznie dotleniony.
Wysoki poziom trójglicerydów – jakie badania wykonać?
Chcesz sprawdzić poziom trójglicerydów we krwi? Zaleca się przeprowadzenie badania profilu lipidowego wraz z oceną frakcji LDL (złego cholesterolu) i HDL (dobrego cholesterolu). Jest to szczególnie ważne, ponieważ wysokie trójglicerydy w połączeniu z podwyższonym poziomem cholesterolu LDL znacząco zwiększają ryzyko chorób. Rozwój miażdżycy może prowadzić do zawału serca. Blaszki miażdżycowe blokują swobodny przepływ krwi, co prowadzi do zawału serca.
Badanie poziomu trójglicerydów polega na pobraniu próbki krwi, którą następnie analizuje się w laboratorium w ramach profilu lipidowego. Aby wyniki były wiarygodne, krew powinna być pobrana na czczo. Po wcześniejszym okresie postu od jedzenia, przy zachowaniu normalnej diety w dniu poprzedzającym badanie.
Współczesna diagnostyka i terapia skupiają się głównie na poziomie cholesterolu LDL, choć ostatnie badania naukowe podkreślają znaczenie oceny całkowitego cholesterolu nie-HDL. Jednakże w naszej populacji oznaczanie nie-HDL nie jest jeszcze tak powszechne i dokładnie oszacowane, dlatego terapie są głównie skierowane na obniżenie poziomu LDL. Niemniej jednak, wysokie wartości trójglicerydów w połączeniu z niskim poziomem LDL mogą również stanowić podstawę do rozważenia terapii.
Jak obniżyć poziom trójglicerydów?
Zacznij od analizy swojej diety i stylu życia. Oczywiście nie polega to na ograniczeniu ogólnej ilości spożywanych tłuszczów. Dlatego, że tłuszcze powinny nadal stanowić około 60% całkowitej energii dostarczanej przez dietę. Kluczem jest zmiana rodzaju spożywanych tłuszczów. Zrezygnuj z nasyconych kwasów tłuszczowych pochodzących z produktów zwierzęcych, takich jak tłuste mięso i produkty mleczne. Zamień je na rzecz nienasyconych kwasów tłuszczowych, które znajdują się w olejach roślinnych i miękkich margarynach.
Wyeliminuj z diety tłuste potrawy oraz fast foody. Ogranicz spożycie słodyczy i przetworzonej żywności oraz unikać smażenia w głębokim tłuszczu. W zamian za to dieta korzystna dla poziomu trójglicerydów powinna zawierać produkty. Takie jak pełnoziarniste kasze, pieczywo, groszek, fasolę, soczewicę, ryby takie jak śledź, makrela i łosoś, paprykę, jabłka oraz orzechy.
Obniżenie poziomu trójglicerydów możesz również osiągnąć poprzez ograniczenie spożycia alkoholu oraz wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej. Rozpocznij od łagodniejszych form aktywności, takich jak spacery, jazda na rowerze czy nordic walking, a następnie stopniowo zwiększaj intensywność wysiłku. Zaleca się przeznaczać co najmniej godzinę dziennie na aktywność fizyczną.