Pacjenci z nadwagą i otyłością są narażeni na większe ryzyko wystąpienia licznych poważnych problemów zdrowotnych. Choroby takie jak cukrzyca typu 2, nadciśnienie, udary mózgu czy schorzenia sercowo-naczyniowe są tylko niektórymi z nich. Co więcej, jeśli weźmiemy pod uwagę ryzyko rozwoju nowotworów, nadwaga i otyłość stanowią drugi najważniejszy czynnik. Zaraz po paleniu papierosów, zwiększający ryzyko zachorowania na nowotwory. Badania naukowe jednoznacznie wskazują, że im większa objętość tkanki tłuszczowej w organizmie, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworu. Zadbaj o swoją wagę, nie tylko dla lepszego wyglądu, ale również dla zdrowia! Utrzymanie zdrowej wagi ma ogromne znaczenie dla zmniejszenia ryzyka wystąpienia wielu poważnych chorób. Regularna aktywność fizyczna, zrównoważona dieta i utrzymanie odpowiedniej wagi przynoszą wiele korzyści zdrowotnych.

Otyłość a ryzyko nowotworów

Nadal wiele osób zaskakuje fakt, że otyłość lub nadwaga zwiększają ryzyko zachorowania na ponad 13 różnych rodzajów nowotworów. Nadmierna tkanka tłuszczowa w organizmie może wpływać na powstawanie nowotworów na kilka sposobów. Warto wiedzieć, że tkanka tłuszczowa produkuje nadmiar estrogenu, hormonu związanego z wyższym ryzykiem raka piersi, endometrium i jajnika. Ponadto osoby z nadwagą często mają podwyższony poziom insuliny i czynnika wzrostu podobnego do insuliny-1 (IGF-1) we krwi. Wysoki poziom insuliny i IGF-1 może sprzyjać rozwojowi nowotworów okrężnicy, nerek, prostaty i endometrium. Oporność na insulinę, która może prowadzić do hiperinsulinemii, jest również czynnikiem ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2, która jest z kolei związana z ryzykiem zachorowania na nowotwory.

Skala problemu otyłości

Otyłość jest wielopoziomową chorobą przewlekłą, która polega na nieprawidłowym lub nadmiernym nagromadzeniu tkanki tłuszczowej. Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że progiem otyłości jest wartość wskaźnika BMI powyżej 30 – jest to oczywiście zmienne osobniczo. Wartość ta może być wciąż prawidłową dla między innymi sportowców. Definiuje się ją także jako stan, w którym procentowy udział tkanki tłuszczowej w całkowitej masie ciała przekroczy u kobiet 30%, a u mężczyzn 25.

Na jakie nowotwory naraża nas otyłość?

Otyłość jest czynnikiem ryzyka dla wielu różnych nowotworów. Istnieje wiele badań naukowych, które potwierdzają związek między otyłością a ryzykiem zachorowania na różnego rodzaju nowotwory. Oto kilka z najbardziej powszechnych nowotworów, które są łączone z otyłością:

• rak piersi (po menopauzie),
• rak jelita grubego,
• rak trzonu macicy (endometrium),
• rak nerki,
• rak wątroby,
• rak trzustki,
• rak przełyku.
• Dodatkowo, w przypadku podwyższonego BMI, istnieją również umiarkowane dowody naukowe wskazujące na zwiększone ryzyko zachorowania na raka:

• pęcherzyka żółciowego,
• jamy ustnej,
• gardła,
• krtani,
• jajnika,
• prostaty (gruczołu krokowego),
• żołądka.

Jak uniknąć nadwagi i otyłości?

Zadbaj o aktywność fizyczną w swoim codziennym życiu. Jeśli masz dzieci, zachęcaj je do regularnego ruchu. Dane WHO pokazują, że w Polsce tylko niewielki odsetek dzieci jest aktywny fizycznie na odpowiednim poziomie – 19% dziewcząt i 30% chłopców w wieku 11-15 lat. U dorosłych (16-69 lat) odsetek ten wzrasta do 88%. Zgodnie z Europejskim Kodeksem Walki z Rakiem, powinniśmy codziennie spędzać 60 minut na aktywności o średniej intensywności lub 30 minut na aktywności o wysokiej intensywności. 

1. Aktywność fizyczna o średniej intensywności to każde ćwiczenie, które powoduje przyspieszenie tętna i oddechu. Może to być na przykład taniec, szybki marsz czy trening siłowy.
2. Aktywność fizyczna o dużej intensywności to taka, podczas której podnosi się temperatura ciała, tętno przyspiesza, a ćwiczący zaczyna się pocić. Może to obejmować aerobik, grę w tenisa czy bieganie.

Regularna aktywność fizyczna ma istotny wpływ na obniżenie ryzyka wystąpienia wielu rodzajów nowotworów, takich jak rak pęcherza moczowego, piersi, okrężnicy, endometrium, nerki, przełyku i żołądka. Istnieją również dowody na to, że siedzący tryb życia może zwiększyć ryzyko raka piersi, okrężnicy, endometrium i płuc. Dlatego tak ważne jest, abyśmy starali się być aktywni fizycznie każdego dnia, aby zminimalizować ryzyko tych chorób nowotworowych.

Czy redukcja masy ciała zmniejsza ryzyko nowotworów?

Warto podkreślić, że jedynie planowana i nadzorowana utrata masy ciała, prowadzona pod opieką specjalisty, może zmniejszyć ryzyko zachorowania na nowotwór u osób otyłych, szczególnie w przypadku kobiet dotkniętych rakiem piersi i endometrium. Zmniejszenie nadmiaru tkanki tłuszczowej przyczynia się do łagodzenia stanu zapalnego w organizmie, zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę oraz obniża poziom estrogenu, co może pozytywnie wpłynąć na zmniejszenie ryzyka wystąpienia nowotworów, zwłaszcza u kobiet.

Jednak ważne jest, aby proces redukcji tkanki tłuszczowej był prowadzony ostrożnie i pod nadzorem specjalisty. Niekontrolowana utrata masy ciała w krótkim czasie może skutkować głównie utratą masy beztłuszczowej i być szkodliwa dla zdrowia. Dlatego zaleca się, aby osoby dążące do redukcji wagi skonsultowały się z lekarzem lub dietetykiem, aby opracować odpowiedni plan żywieniowy i aktywności fizycznej, dostosowany do ich indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia.