Brzuch tarczycowy, znany również jako brzuch hormonalny, jest wynikiem nadmiernego odkładania się tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha. Zazwyczaj idzie w parze z zaburzeniami funkcji tarczycy. Niedoczynność tarczycy oraz choroba Hashimoto, to dwa najczęstsze czynniki, które sprzyjają gromadzeniu się tłuszczu w tej części ciała. Osoby dotknięte tym problemem często doświadczają trudności w utracie wagi, pomimo stosowania właściwej diety i regularnych ćwiczeń. Jak dokładnie wygląda problem brzucha tarczycowego i czy istnieją sposoby, aby go zredukować?

Czym jest otyłość brzuszna?

Otyłość brzuszna u kobiet występuje wtedy, kiedy obwód talii jest równy lub większy od 80 cm. W przypadku mężczyzn mowa tutaj o 94 cm w obwodzie talii. Innym, miarodajnym wskaźnikiem jest WHR, czyli waist – hip ratio. Jest to stosunek obwodu talii do obwodu bioder. Otyłość brzuszną rozpoznajemy wtedy, gdy iloraz ten wynosi > 0,8 u kobiet (u mężczyzn > 1,0). W przypadku kobiet nie tylko niezdrowe odżywianie oraz brak aktywności fizycznej wpływają na odkładanie się niechcianej tkanki tłuszczowej w obrębie brzucha. Sprzyja temu również gospodarka hormonalna, a właściwie zaburzenia hormonalne estrogenów i progesteronu. To właśnie te hormony mają ogromny wpływ na dystrybucję tkanki tłuszczowej.

Brzuch tarczycowy – czym się charakteryzuje?

U pacjentów z problemami endokrynologicznymi nadmiar tkanki tłuszczowej gromadzi się głównie w obszarze środkowym ciała, tworząc tzw. brzuch tarczycowy. Stan ten, diagnozujemy w oparciu nie tylko o wskaźnik BMI, ale również na pomiarze obwodu pasa za pomocą zwykłego centymetra krawieckiego. Jeszcze dokładniejszą miarą jest wskaźnik WHR (stosunek obwodu talii do obwodu bioder). Brzuch tarczycowy charakteryzuje się dużym obwodem, miękkością i przypomina spłaszczoną piłkę, która zaczyna się tuż pod mostkiem i rozciąga się w okolice podbrzusza. Otyłość brzuszna spowodowana problemami hormonalnymi często wiąże się z przyrostem masy ciała w innych obszarach ciała. Pacjenci odczuwają ciężkość w ciele, zauważają opuchliznę na twarzy i w okoliach kostek, a także zgłaszają inne objawy wskazujące na zaburzenia funkcji tarczycy. 

Objawy zaburzenia funkcji tarczycy

• Zmęczenie, ospałość;
• zaburzenia koncentracji;
• problemy z pamięcią;
• stałe odczuwanie zimna;
• przesuszona skóra;
• duszności podczas wysiłku;
• zaburzenia miesiączkowania.

Brzuch tarczycowy – przyczyny powstawania

Niedoczynność tarczycy, a także choroba Hashimoto, manifestują się wieloma różnymi objawami, w tym przyrostem masy ciała. Jednym z głównych powodów tego zjawiska jest obniżenie podstawowej przemiany materii w przypadku zaburzeń tarczycy, co wiąże się z niedoborem hormonów tarczycowych. To z kolei prowadzi do ograniczenia procesów zachodzących w komórkach, które zużywają energię. Innymi słowy, osoba z niedoczynnością tarczycy, która odżywia się prawidłowo, podobnie jak osoby zdrowe, ma tendencję do zyskiwania na wadze.

Spowolniony metabolizm u pacjentów z problemami tarczycowymi sprzyja gromadzeniu tkanki tłuszczowej. Szczególnie w obszarze centralnym ciała, co stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia. Nadmiar tłuszczu trzewnego może prowadzić do zaburzeń poziomu cholesterolu, rozwinięcia miażdżycy, wystąpienia cukrzycy typu 2, przewlekłych bólów kręgosłupa i innych problemów zdrowotnych. Ponadto, insulinooporność może również odgrywać rolę w wielu przypadkach brzucha tarczycowego – niedobór hormonu tarczycy może doprowadzić do sytuacji, w której poziom insuliny w organizmie jest prawidłowy, ale komórki mięśni, tkanki tłuszczowej i wątroby stają się mniej wrażliwe na jej działanie, co zaburza spalanie węglowodanów.

Jak pozbyć się brzucha tarczycowego?

Pacjenci z brzuchem tarczycowym często doświadczają frustracji, ponieważ tradycyjne podejścia do utraty wagi, zwłaszcza w obrębie brzucha, zdają się nie działać. Dieta i regularna aktywność fizyczna nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Jednak w przypadku pacjentów z brzuchem tarczycowym, kluczowym krokiem jest przeprowadzenie diagnostyki w kierunku niedoczynności tarczycy, nawet jeśli nie występują inne wyraźne objawy poza centralną otyłością.

W momencie potwierdzenia niedoczynności tarczycy, regulacja równowagi hormonalnej organizmu staje się priorytetem. Bez tego trudno spodziewać się spektakularnych wyników w odchudzaniu. Następny krok to wprowadzenie odpowiedniej diety i zadbanie o właściwą ilość aktywności fizycznej. Chcesz dostosować swoją dietę do indywidualnych potrzeb, ale nie wiesz od czego zacząć? W BariaMed oferujemy fachową pomoc!

Dieta i ćwiczenia

Regularna aktywność fizyczna jest niezbędna w procesie redukcji masy ciała u osób z brzuchem tarczycowym. Wybór konkretnego rodzaju aktywności zależy od stopnia otyłości danej osoby. Jeśli otyłość jest znacząca i osoba ma ograniczoną wydolność fizyczną, to na początek zaleca się mniej intensywne formy ruchu, takie jak szybkie spacery, nordic walking, pływanie lub łagodna gimnastyka. Warto skonsultować się z fizjoterapeutą, aby dobrać odpowiednią formę aktywności.

Dieta to obok aktywności fizycznej druga składowa, która odgrywa kluczową rolę w leczeniu pacjentów endokrynologicznych. Wartościowe nawyki żywieniowe stanowią nieodłączny element tego procesu, wspomagając skuteczność leczenia hormonalnego. Jednak niezaprzeczalnym filarem terapii pozostaje także farmakoterapia. Wspólnie działające elementy dietoterapii i farmakoterapii stanowią klucz do osiągnięcia optymalnej kontroli i poprawy jakości życia pacjentów.