Body dysmorphia, znane również jako zaburzenie dysmorficzne ciała (BDD), to stan, w którym osoba nadmiernie skupia się na rzeczywistych lub wyimaginowanych defektach swojego wyglądu. Dla wielu osób, które przeszły znaczną utratę wagi, może być szokujące, że mimo osiągnięcia zamierzonych celów sylwetkowych, ich postrzeganie siebie nie ulega poprawie. Zamiast poczucia spełnienia, pojawia się frustracja, a czasem nawet intensywne uczucie niezadowolenia z własnego ciała.
Zrozumienie źródeł body dysmorphia
Wiele osób, które zmagają się z body dysmorphia po utracie wagi, może nie zdawać sobie sprawy, że ich emocje i myśli są zakorzenione w doświadczeniach sprzed redukcji masy ciała. Lata zmagań z nadwagą, presja społeczna, krytyka ze strony otoczenia i wewnętrzne kompleksy mogą pozostawić trwały ślad w psychice. Nawet gdy ciało ulegnie zmianie, umysł może nadal funkcjonować w oparciu o wcześniejsze przekonania i nawyki myślowe.
Body dysmorphia często nasila się w wyniku:
- Nierealistycznych oczekiwań – Wielu ludzi zakłada, że osiągnięcie określonej wagi automatycznie przyniesie szczęście i akceptację siebie. Kiedy te oczekiwania nie są spełnione, pojawia się rozczarowanie.
- Nacisku społecznego – Media, reklamy i social media promują ideały piękna, które dla większości są nieosiągalne. Porównywanie się z innymi może wzmocnić uczucie niedoskonałości.
- Zachowanych schematów myślowych – Jeśli przez lata ktoś uważał swoje ciało za „niewystarczająco dobre”, zmiana tego sposobu myślenia wymaga czasu i świadomego wysiłku.
Kluczowe strategie radzenia sobie z body dysmorphia
1. Praca nad własnym umysłem
Body dysmorphia to w dużej mierze kwestia mentalna, dlatego warto zainwestować w rozwój umiejętności radzenia sobie z negatywnymi myślami. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest jedną z najskuteczniejszych metod w leczeniu BDD. Dzięki niej można nauczyć się identyfikować i zmieniać destrukcyjne wzorce myślenia.
Ćwiczenia takie jak prowadzenie dziennika myśli mogą pomóc w zrozumieniu, skąd biorą się negatywne przekonania o sobie, oraz w zastępowaniu ich bardziej wspierającymi.
2. Skupienie na zdrowiu, a nie tylko wyglądzie
Po dużej utracie wagi warto przekierować swoją uwagę z wyglądu na zdrowie i samopoczucie. Ciało, które przeszło transformację, wymaga troski i szacunku. Regularne ćwiczenia, zdrowa dieta oraz odpowiednia ilość snu mogą pomóc w budowaniu pozytywnego związku z własnym ciałem.
Zadawaj sobie pytania: Jak się czuję po treningu? Czy mam więcej energii? Zamiast koncentrować się na niedoskonałościach, doceniaj swoje ciało za to, co dla ciebie robi.
3. Akceptacja zmian w ciele
Duża utrata wagi często wiąże się z pojawieniem się takich wyzwań jak nadmiar skóry czy zmniejszenie jędrności niektórych partii ciała. Akceptacja tych zmian może być trudna, ale jest kluczowa w procesie budowania zdrowego obrazu siebie.
Jeśli nadmiar skóry jest źródłem dyskomfortu, warto skonsultować się z lekarzem lub chirurgiem plastycznym, aby omówić potencjalne opcje. Jednak pamiętaj, że operacje nie rozwiążą problemu body dysmorphia – to praca nad psychiką jest kluczowa.
4. Unikanie porównań
Porównywanie się z innymi, zwłaszcza w mediach społecznościowych, jest jednym z głównych powodów pogłębiania się body dysmorphia. Każde ciało jest inne, a zdjęcia w internecie często są edytowane i przedstawiają nierealistyczne standardy piękna.
Zamiast skupiać się na innych, skoncentruj się na swojej drodze i swoich postępach.

Budowanie pozytywnego wizerunku ciała
1. Edukacja na temat ciała
Zrozumienie, jak działa twoje ciało po utracie wagi, może pomóc w akceptacji jego obecnego stanu. Wiedza na temat procesów biologicznych, takich jak metabolizm, elastyczność skóry czy regeneracja, pozwala spojrzeć na swoje ciało z większą wyrozumiałością.
2. Wizualizacje i afirmacje
Codzienne praktykowanie afirmacji, takich jak „Moje ciało jest silne i zdrowe” czy „Akceptuję siebie takim, jakim jestem”, może zmienić sposób, w jaki postrzegasz siebie. Wizualizacje, w których wyobrażasz sobie siebie jako osobę pełną pewności siebie, również mogą przynieść pozytywne rezultaty.
3. Otaczanie się wsparciem
Rozmowy z bliskimi, którzy wspierają twoją drogę, mogą być niezwykle budujące. Warto również dołączyć do grup wsparcia dla osób zmagających się z body dysmorphia lub podobnymi wyzwaniami. Wspólne dzielenie się doświadczeniami pomaga zrozumieć, że nie jesteś sam w swoich zmaganiach.
Kiedy warto skorzystać z pomocy profesjonalistów?
W przypadku, gdy body dysmorphia znacząco wpływa na jakość życia, np. ogranicza kontakty społeczne, powoduje unikanie lustra czy obsesyjne myślenie o wyglądzie, warto skonsultować się z psychologiem lub psychiatrą. Profesjonalna pomoc może pomóc w zrozumieniu i przepracowaniu tych trudnych emocji.
Terapia nie tylko pomaga zmniejszyć nasilenie objawów, ale także uczy, jak budować trwałą akceptację siebie. Warto pamiętać, że leczenie body dysmorphia to proces, który wymaga czasu, ale jest możliwy do zrealizowania z odpowiednim wsparciem.